2025, Dit is het dan, 6 Januari. Woord van de dag: Wachttijd (Een persoonlijke gewaarwording)

Na een rustige zondag met wat B-films in het actie-genre en een uurtje Dakar Rally reportage op de televisie was de onvermijdelijke gang naar het IMT kantoor de eerste  bureaucratische geseling van dit jaar. U moet natuurlijk wel het “hoe en waarom” weten dus even een kleine uitleg over de Portugese gang van zaken ten aanzien van het verlengen van het broodnodige plastic kaartje met daarop de verklaring dat u geschikt bevonden bent – zowel lichamelijk als mentaal – om voertuigen in bepaalde categorieën te besturen op de openbare weg, kortom het rijbewijs. Niet dat daarmee ieder risico valt te vermijden, je kunt tenslotte pardoes in een situatie terechtkomen waarbij de snelweg bezaait ligt met suikerbieten zoals vanmorgen op de A17 bij Roosendaal. Nu wel, in Portugal is het de gewoonte dat u na de verplichte medische keuring, waarbij de dokter uw gegevens direct digitaal naar de desbetreffende instantie stuurt, een afspraak maakt bij de IMT, wiens website al jaren niet meer na behoren functioneert en een “op de bonnefooi” bezoekje aan het kantoor te brengen met de hoop om aan te mogen schuiven aan het bureau van een der ambtenaren. 

Jawel, het kantoortje dat zich in onze regio in Portalegre bevindt, is dagelijks open maar een afspraak is afhankelijk van een getrokken lootje uit de machine. Omdat je op (of voor) je 60ste verjaardag een nieuwe versie van het rijbewijs moet hebben, heeft ondergetekende op 5 November 2023 (een maand voor zijn verjaardag) met behulp van een “Online” dokter succesvol de aanvraag gedaan. De medewerkster van de IMT produceerde een A-4tje met daarop een verklaring dat je de verlenging van het rijbewijs naar tevredenheid van de regeltjes hebt voltooid. Dit papiertje is 2 maanden geldig, maar het komt regelmatig voor dat zo'n document zelf ook weer moet worden verlengd, omdat de organisatie nu eenmaal door chaotische systemen en incompetente bestuurders er maar niet in slaagt een redelijke standaard te bewerkstelligen. Soms, maar dat is pure mazzel, komt de postbode al binnen een paar weken een aangetekende enveloppe bezorgen en kun je als 60 jarige weer 5 jaar stress loos vooruit tot de volgende verlenging. 

U begrijpt het stressniveau waarmee ik vandaag richting Portalegre reed om een verlenging van dat A-4tje aan te vragen, domweg omdat na 2 maanden er nog geen aangetekende brief was ontvangen. Er was eventjes afleiding door een mooie herinnering aan vroeger tijden toen het bericht over de gekantelde vrachtwagen met suikerbieten op de snelweg. Ook in mijn geboortedorp gebeurde 50 jaar geleden exact hetzelfde. De lading bieten lag over een paar honderd meter verspreid op de rijbaan en in de berm. Terechtgekomen. Waar nu de ANWB melde dat de weg voorlopig dicht zou blijven in beide richtingen en de schoonmaakwerkzaamheden waren begonnen, waarbij om een of andere redenen ook de grond gesaneerd worden, werden wij als lagere school leerlingen ingezet om alle bieten weer bijeen te rapen. Een middagje vrij van saaie lessen, een cadeautje achteraf van het bietenbedrijf en maar weer eens een bewijs dat nabuurschap op het platteland meer is dan een pannetje soep voor een zieke buurman. 

Maar goed, na het trekken van het lootje bij de IMT volgden 2 en half uur toekijken hoe anderen binnen kwamen en na 5 minuten weer buiten stonden met hun rijbewijs. Deze mensen, zo begreep ik, hadden een bericht ontvangen dat het rijbewijs op de een of andere manier hun adres niet had bereikt en opgehaald moest worden. Zo een bericht had ik niet, dus met lot nummer 008 heb ik op een uiterst oncomfortabele stoel moeten aanzien hoe er uit de hoge hoed meerdere nummertjes 3,4,5,6 en 7 werden getoverd. Uiteindelijk mocht ik plaatsnemen tegenover een dame die druk aan het discussiëren was met haar collega die zojuist haar “dienst” was aangevangen (de eerste uren moest deze mevrouw alles in haar eentje doen), en daardoor geen tijd bleek te hebben om mij de gang van zaken uit te leggen. Tot mijn verbazing kreeg ik geen verlenging van het gewenste A-4tje, maar kwam uit een grote doos met honderden enveloppen er eentje, met mijn naam er op, te voorschijn. Ik kreeg dus mijn nieuwe rijbewijs overhandigd zonder ook maar een woord te hebben gewisseld, zonder ook maar een blik van aandacht te hebben opgevangen. Na het bestuderen van het poststempel blijkt dat de enveloppe al sinds 15 november in die grote kartonnen doos was verstopt. Jawel, heel Europa door gereden in December zonder geldig rijbewijs (want het A4 documentje is alleen geldig in Portugal) omdat ze er bij de IMT vanuit gaan dat je vanzelf langs komt als de termijn van de 2 maanden die het “bewijs van verlenging” geldig is verloopt. 

Ik heb bij het cafeetje dat zich naast het IMT kantoor bevindt een abatanado besteld, een shagje gedraaid om mijn lichaam en geest de tijd te geven tot bedaren te komen. Als in de file achter een gekantelde vrachtwagen met suikerbieten staat weet je ook niet hoelang de wachttijd zal zijn, maar hier in Portugal geldt dat voor iedere confrontatie met overheidsinstituten. Dat heeft zo z'n charme, maar is ook verdomde frustrerend!